De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is een Europese richtlijn die ondernemingen verplicht om duurzaamheidsrapportages op te stellen aan de hand van verschillende duurzaamheidscriteria. De CSRD heeft betrekking op de gebieden milieu, sociale omstandigheden en bestuur (ESG). De rapportages moeten voldoen aan verschillende duurzaamheidscriteria en zullen aanzienlijke gevolgen hebben voor tal van bedrijven, zelfs voor diegenen die niet direct onder de richtlijn vallen.
Op 1 december 2022 heeft de Raad van Ministers de CSRD aangenomen en vastgesteld als Europese richtlijn voor duurzaamheidsrapportage. Vanaf 5 januari 2023 is de CSRD van kracht gegaan.
Voor wie geldt de CSRD wetgeving?
De CSRD-wetgeving is van toepassing op grote ondernemingen, wat betekent dat zij verplicht zijn om te rapporteren over duurzaamheid. Grote ondernemingen worden gedefinieerd als bedrijven die gedurende twee opeenvolgende jaren aan minstens twee van de volgende drie criteria voldoen: minimaal 250 fte-personeelsleden, een jaarlijkse omzet van minimaal € 40 miljoen, of een balanstotaal van minimaal € 20 miljoen.
Middelgrote en kleine ondernemingen zijn voorlopig vrijgesteld van de CSRD en hebben dus geen directe verplichting om te rapporteren. Echter, alle bedrijven zullen indirect te maken krijgen met de gevolgen van de CSRD-wetgeving. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer een bedrijf een leverancier is van een grote onderneming. De CSRD vereist namelijk ook inzicht in de milieueffecten binnen de waardeketen.
Dit betekent dat hoewel middelgrote en kleine ondernemingen momenteel niet verplicht zijn om duurzaamheidsrapportages op te stellen, zij wel kunnen worden beïnvloed door de CSRD als zij zakelijke relaties hebben met grote ondernemingen. Grote ondernemingen zullen immers informatie en inzicht in de duurzaamheidsprestaties van hun leveranciers willen verkrijgen om te voldoen aan de eisen van de CSRD. Hierdoor kunnen ook middelgrote en kleine bedrijven gevraagd worden om bepaalde duurzaamheidsinformatie te verstrekken aan hun klanten of zakelijke partners.
Duurzaamheidsrapportage en ESG-indicatoren
De CSRD heeft betrekking op de ESG-indicatoren (Environment, Social, Governance) en de richtlijn schrijft voor over welke onderwerpen moeten worden gerapporteerd.
Binnen de CSRD-wetgeving nemen afval en recycling een belangrijke positie in, dit valt onder andere onder de ESRS E5 richtlijn. Het doel is om meer transparantie en verantwoording te creëren op het gebied van duurzaamheid, waarbij materiaalgebruik, energie, afvalbeheer en recycling een cruciale rol spelen in het verminderen van de milieu-impact van bedrijfsactiviteiten en de waardeketen.
Als gevolg van de CSRD worden bedrijven gestimuleerd om hun duurzaamheidsprestaties te meten, beheren en communiceren op een gestandaardiseerde en vergelijkbare manier. Dit zal investeerders, belanghebbenden en het bredere publiek (stakeholders) voorzien van betrouwbare informatie over de inzet van ondernemingen voor duurzaamheid, inclusief hun inspanningen op het gebied van afvalbeheer en recycling.
Door middel van de CSRD wordt gestreefd naar een meer duurzame en circulaire economie, waarbij ondernemingen een cruciale rol spelen in het bevorderen van een verantwoorde omgang met hulpbronnen en het verminderen van afvalstromen.
Wat is de ESRS E5 richtlijn?
De ESRS E5 richtlijn, ook bekend als de Europese Sustainability Reporting Standard E5, behandelt het gebruik van hulpbronnen en de circulaire economie. De ESRS E5 richtlijn is een Europese standaard binnen de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Het richt zich op hulpbronnengebruik en de circulaire economie, en verplicht bedrijven om hierover te rapporteren. De richtlijn is ontwikkeld als instrument om aan de rapportageverplichting te voldoen.
Disclosure Requirements binnen ESRS E5
Binnen de ESRS E5 worden verschillende Disclosure Requirements genoemd met betrekking tot hulpbronnengebruik en de circulaire economie. Hieronder vallen resources inflows (inkomende stromen), resources outflows (uitgaande stromen) en waste and emissions (afval en emissies).
1. Resource Inflows
Resource inflows verwijzen naar de hoeveelheid en soorten hulpbronnen die een bedrijf binnenkrijgt, zoals materialen, water, energie en land. Bedrijven moeten informatie verstrekken over de bron, kwaliteit en beschikbaarheid van deze hulpbronnen, evenals hun afhankelijkheid van niet-hernieuwbare of schaarse hulpbronnen.
2. Resource Outflows
Resource outflows betreffen de hoeveelheid en soorten hulpbronnen die een bedrijf verlaat na zijn activiteiten, zoals producten, bijproducten, afvalstoffen en emissies. Bedrijven moeten informatie verstrekken over de bestemming, waarde en impact van deze hulpbronnen, evenals hun bijdrage aan afval- en emissiereductie.
3. Waste and Emissions
Waste and emissions omvatten de negatieve gevolgen van hulpbronnengebruik voor het milieu en de samenleving, zoals broeikasgassen, luchtverontreinigende stoffen en gevaarlijk afval. Bedrijven moeten informatie verstrekken over de hoeveelheid, soort en oorzaak van deze afvalstoffen en emissies, evenals de genomen maatregelen om ze te voorkomen, verminderen of herstellen.
Doel van de ESRS E5 richtlijn
Door middel van deze gedetailleerde rapportagevereisten helpt de ESRS E5 richtlijn bedrijven transparanter te zijn over hun gebruik van hulpbronnen en de impact op het milieu. Het bevordert tevens de overgang naar een circulaire economie, waarin het verminderen, hergebruiken en recyclen van hulpbronnen centraal staan. Op deze manier kunnen bedrijven bijdragen aan een meer duurzame en verantwoorde manier van zakendoen.
Wat kunt u als bedrijf doen om Resource Inflows te verbeteren?
Om te verbeteren op het gebied van RESOURCES INFLOWS, kan een bedrijf verschillende maatregelen nemen. Enkele stappen die een onderneming kan ondernemen, zijn onder andere:
- Het uitvoeren van een grondige analyse van het hulpbronnengebruik en de stromen binnen het bedrijf. Dit omvat het in kaart brengen van de hoeveelheid en kwaliteit van de gebruikte hulpbronnen, zoals materialen, water, energie en land.
- Het identificeren en evalueren van de materiële risico’s en kansen met betrekking tot het hulpbronnengebruik en de circulaire economie. Dit omvat het onderzoeken van potentiële negatieve externe effecten en het identificeren van mogelijkheden voor verbetering.
- Het opstellen en implementeren van beleid, doelstellingen, actieplannen en middelen om het hulpbronnengebruik en de circulaire economie te beheren. Dit omvat het vaststellen van duidelijke richtlijnen en maatregelen om het gebruik van hulpbronnen te verminderen, te optimaliseren of te vervangen door milieuvriendelijkere alternatieven.
- Het monitoren en evalueren van de prestaties en resultaten met betrekking tot het hulpbronnengebruik en de circulaire economie. Dit omvat het regelmatig meten en rapporteren van de voortgang en het gebruik van geschikte meet- en rapportagesystemen om de impact van de genomen maatregelen te beoordelen.
- Het communiceren en betrekken van belanghebbenden bij het hulpbronnengebruik en de circulaire economie. Dit omvat het transparant en relevant communiceren over de inspanningen en resultaten op het gebied van duurzaam gebruik van hulpbronnen, en het betrekken van belanghebbenden bij het ontwikkelen en uitvoeren van verbeterinitiatieven.
Door deze maatregelen te implementeren, kan een bedrijf zijn hulpbronnengebruik optimaliseren, de impact op het milieu verminderen en bijdragen aan de transitie naar een circulaire economie.
Wat kunt u als bedrijf doen om Resource Outflows te verbeteren?
Om Resource Outflows te verbeteren, kunnen bedrijven verschillende maatregelen nemen om hun gebruik van hulpbronnen te verminderen en de circulaire economie te bevorderen. Enkele acties die bedrijven kunnen ondernemen, zijn onder andere:
- Het ontwerpen van producten met een focus op duurzaamheid, zodat ze gemakkelijk te repareren, hergebruiken of recycleren zijn. Dit omvat het gebruik van modulaire ontwerpen, het verminderen van complexiteit en het gebruik van recycleerbare materialen.
- Het vervangen van niet-hernieuwbare of primaire materialen door hernieuwbare of gerecycleerde materialen. Dit kan de vraag naar nieuwe grondstoffen verminderen en de afhankelijkheid van schaarse hulpbronnen verminderen.
- Het verminderen van verpakkingen of het overstappen op herbruikbare of composteerbare verpakkingen. Dit kan helpen bij het verminderen van afval en het bevorderen van een circulaire benadering van verpakkingen.
- Het aanbieden van diensten of oplossingen in plaats van producten. Door te focussen op leasing, delen of huren, kan een bedrijf de levensduur van producten verlengen en het gebruik van hulpbronnen optimaliseren.
- Het implementeren van terugname- en recyclingprogramma’s voor producten aan het einde van hun levensduur. Door producten terug te nemen en materialen te hergebruiken of te recycleren, kan een bedrijf afval verminderen en bijdragen aan een circulaire economie.
Door deze maatregelen te nemen, kunnen bedrijven hun resource outflows verminderen, wat niet alleen positieve milieu-impact heeft, maar ook kostenbesparingen oplevert, innovatie stimuleert, klanttevredenheid verhoogt en concurrentievoordeel biedt.
Wat kunt u als bedrijf doen om Waste and Emissions te verbeteren?
Om waste and emissions te verbeteren, kunnen bedrijven verschillende maatregelen nemen om hun impact op het milieu te verminderen en een circulaire economie te bevorderen. Enkele acties die bedrijven kunnen ondernemen zijn:
- Analyseer de huidige materiaalstromen en identificeer mogelijkheden om herbruikbare materialen te gebruiken of te creëren. Dit kan betekenen dat er wordt gekeken naar alternatieve materialen of dat er wordt samengewerkt met leveranciers om herbruikbare opties te verkennen.
- Stel meetbare doelen vast om het aandeel herbruikbare materialen in producten, processen en verpakkingen te verhogen. Deze doelen kunnen helpen om de inzet van herbruikbare materialen te stimuleren en te monitoren.
- Implementeer actieplannen om de gestelde doelen te bereiken. Dit kan onder andere het ontwerpen van producten voor hergebruik, het opzetten van terugname- of leasingsystemen, samenwerking met leveranciers en klanten, en het ondersteunen van innovatie en onderzoek omvatten.
- Maak de transitie van een lineaire naar een circulaire bedrijfsvoering. Dit kan betekenen dat bedrijven hun processen herzien om afval te verminderen, recycling te bevorderen en grondstoffen efficiënter te gebruiken.
- Vermijd het gebruik van virgin materialen en grondstoffen en geef de voorkeur aan gerecyclede materialen. Het stimuleren van een gesloten kringloopsysteem kan de vraag naar nieuwe grondstoffen verminderen en de afhankelijkheid van niet-hernieuwbare bronnen verminderen.
- Monitor en rapporteer de hoeveelheid afval die wordt hergebruikt, gerecycled, hersteld of gebruikt voor energiewinning. Dit geeft inzicht in de prestaties van het bedrijf en biedt mogelijkheden voor verbetering.
- Ontwikkel een actieplan om de hoeveelheid afval in de waardeketen te verminderen. Dit kan betrekking hebben op het verminderen van afval bij de bron, het bevorderen van recycling en het verkennen van innovatieve oplossingen voor afvalbeheer.
Door deze maatregelen te nemen, kunnen bedrijven hun impact op het milieu verminderen, afval verminderen en bijdragen aan een meer duurzame en circulaire economie.
Hoe kunnen bedrijven een start maken met de ESRS E5 richtlijn?
Als bedrijf kunt u een start maken door de volgende stappen te volgen:
- Identificeer en beoordeel uw impact: Voer een grondige analyse uit van uw huidige hulpbronnengebruik en circulaire economiepraktijken. Identificeer de materiële negatieve effecten en potentiële verbeterpunten. Neem hierbij ook de verwachtingen van belanghebbenden en uw afhankelijkheid van natuurlijke hulpbronnen in overweging.
- Implementeer beleidsmaatregelen: Ontwikkel en implementeer beleidsmaatregelen die gericht zijn op het beheren van uw hulpbronnengebruik en het bevorderen van de circulaire economie. Denk hierbij aan duurzaam inkoopbeleid, afvalbeheerbeleid en productontwerpbeleid dat gericht is op verlenging van de levensduur en facilitering van hergebruik en recycling.
- Stel meetbare doelstellingen vast: Bepaal meetbare doelstellingen die afgestemd zijn op uw strategie en bedrijfsmodel. Houd hierbij rekening met nationale en internationale kaders, zoals EU-actieplannen voor de circulaire economie en de EU-taxonomie.
- Ontwikkel actieplannen: Creëer gedetailleerde actieplannen om uw doelstellingen voor hulpbronnengebruik en de circulaire economie te bereiken. Geef prioriteit aan acties die uw positieve impact vergroten en negatieve impact verminderen of compenseren.
- Wijs middelen toe: Zorg voor toewijzing van voldoende middelen, zoals financiën, personeel, technologie en partnerschappen, om uw actieplannen uit te voeren.
- Monitor en rapporteer: Stel een systeem op om regelmatig uw prestaties op het gebied van hulpbronnengebruik en de circulaire economie te monitoren, documenteren en rapporteren. Maak gebruik van betrouwbare gegevensbronnen, methodologieën en indicatoren die voldoen aan de richtlijnen van ESRS E5.
- Evalueren en herzien: Evalueer periodiek uw impact op hulpbronnengebruik en de circulaire economie. Pas uw benadering aan op basis van veranderingen in uw interne en externe context, feedback van belanghebbenden en best practices in uw sector.
Door deze stappen te volgen, toont uw bedrijf haar toewijding om voortdurend te streven naar verbetering van hulpbronnengebruik en bij te dragen aan de circulaire economie, terwijl waarde wordt gecreëerd voor alle belanghebbenden binnen de waardeketen.
